maandag 5 maart 2018

Een cyberromance. Bespreking van Brune Platine van Séverine Danflous. Literatuurblog

Séverine Danflous is een jonge Franse literatuurwetenschapster, filmcritica en schrijfster. Omdat Kafka me interesseert las ik eerder haar studie over Kafka, Primo Levi en Paul Auster, Écrire la faim, die ik toen besproken heb voor het Franse on-line literaire tijdschrift La cause littéraire. Op Écrire la faim volgde Duetto Franz Kafka, een hartverscheurend persoonlijk verhaal over Danflous' band met Kafka's werk in het schelle licht van de rouw om een gestorven vriendin. In haar kritische werk balanceert Danflous vaak op de rand van het ravijn; ze behandelt grote thema's met een belezen gevoeligheid.

Ik was daarom zeer benieuwd naar haar eerste roman, Brune Platine. Haarkleur, de brunette versus de (platina-) blondine is een belangrijk motief in de roman. Danflous speelt met het aloude cinematografische cliché dat de blondine aantrekkelijk maar oppervlakkig is en de brunette verstandig, intellectueel en betrouwbaar. Hoofdpersonage Camille is blond, maar oppervlakkig is ze allerminst. De cover van Brune Platine wordt gesierd door een foto van een rokende Brigitte Bardot met een zwarte pruik op, zodat ze op Anna Karina lijkt. Het is een foto uit Le Mépris, de film van Jean-Luc Godard over een ultramoderne verfilming van de Odyssee.

Wie het nu al duizelt van de namen moet deze roman niet lezen. Brune Platine is een woud van namen, titels en citaten uit films en een enkel boek. Het is een zwakte van het boek dat het leunt op de veronderstelling dat de lezer evenzeer een filmconnaisseur is als Séverine Danflous zelf. Om zelf maar eens een duit in het zakje te doen, de roman heeft het effect van de film van Alain Resnais On connaît la chanson waarin niet gesproken maar gezongen wordt: in het begin is het leuk maar al snel ga je verlangen naar gewone dialogen. De cinematofilie van Brune Platine werkt snel op de zenuwen.

Brune Platine strandt op de te ambitieuze poging om een boek over film te schrijven in de vorm van een roman. Het cinematografische deel van het boek vloekt met het verhaal dat in de eerste honderd bladzijden wordt verteld, dat van de cyberromance of pixelrelatie tussen Camille en Paul.
Camille en Paul werken beiden voor het Parijse filmhuis Le Cinémathèque. Paul heeft regisseursambities en Camille is actrice. Met veel aandacht voor jurkjes en rokjes en natuurlijk haar en haardracht zien we een smeulende aantrekking ontstaan tussen Paul en Camille. Hun flirt en affaire spelen zich vervolgens af in e-mails en SMS-jes. Séverine Danflous weet de spanning van zo'n correspondentie goed te vangen, evenals de droefenis van Camille als Paul geen relatie met haar wil. Danflous beweegt zich meesterlijk op de vierkante meter van dialogen en correspondentie tussen haar twee hoofdpersonages. Andere personages komen er nauwelijks aan te pas, waardoor een theatraal effect ontstaat dat aan het eerste deel van de roman een erotisch effect geeft. Het eerste deel van Brune Platine is spannend en boeiend.

Dat geldt niet voor de latere delen van de roman. Daarin sleept zich een verhaal voort over Pauls pogingen om zelf een film over de Odyssee te maken rond Penelope in de gedaante van een webcamgirl. De relatie met de cyberromance in het eerste deel van het boek is zeer ijl. Dat het boek eindigt met een verklaring van Camille aan Paul dat hij haar zo geholpen heeft een betere actrice te worden (Camille speelt Penelope) is een anti-climax.

Het is te hopen dat Séverine Danflous haar aanzienlijke opmerkingsgave voor veelzeggende details zal ontwikkelen in meer romaneske romans.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten